رسوب زدایی دیگ بخار – مواد رسوب گیر دیگ بخار

در این مقاله می خواهیم در مورد رسوب دیگ بخار و تاثیرات آن بر کارکرد و راندمان دیگ بخار صحبت کنیم و همچنین نحوه کنترل رسوب دیگ بخار را نیز بررسی خواهیم کرد و برای آنکه بتوانیم رسوب بویلر بخار را تنظیم کنیم چه کار هایی را باید انجام دهیم.

رسوب دیگ بخار

هر نوع آبی اعم از آب شهری ، آب چاه ، آب رودخانه و غیره دارای میزانی سختی می باشد و همچنین دارای میزانی رسوب نیز می باشد. زمانی که آب وارد محفظه ای می شود که به طور دائم در حال جوشیدن می باشد به مرور رسوبات آب از آن جدا خواهد شد و به بدنه محفظه ای که آب در آن می جوشد می چسبد که اصطلاحاً به آن آهک یا رسوب گفته می‌شود.

در تمامی خانه ها داخل سماور معمولاً پس از مدتی رسوب یا آهک می چسبد و باید به صورت مرتب رسوب زدایی انجام گیرد تا طول عمر سماور بالا برود در دیگ بخار نیز به دلیل آنکه آب دائماً در حال جوشیدن و تولید بخار می باشد به بدنه دیگ بخار نیز رسوبات و آهک می چسبد.

از طرفی به دلیل بالا بودن قیمت دیگ بخار و همچنین وابستگی شدید خطوط مختلف به بویلر بخار باید آب ورودی دیگ بخار به صورت مرتب کنترل شود تا از رسوب آب در داخل دیگ بخار جلوگیری شود و برای انجام این کار مراحل خاصی وجود دارد که در ادامه آنها را شرح خواهیم داد.

رسوب گیری دوره ای دیگ بخار

یکی از راه هایی که وجود دارد رسوب گیری دوره ای بویلر بخار می باشد که این روش به هیچ وجه توصیه نمی شود چون طول عمر دیگ بخار پایین خواهد آمد.

در این روش پس از آن که دیگ بخار به مدت شش ماه یا یک سال استفاده شد از طریق دریچه های بازرسی دیگ بخار مانند هندهول و منهول می توان میزان رسوب داخل دیگ بخار را نگاه کرد و در صورت لزوم توسط روشهای اسید شویی کار رسوب زدایی را انجام داد.

در هنگام خرید دیگ بخار یا بویلر بخار باید از وجود دریچه های بازرسی اطمینان حاصل کرد چون تنها راه دسترسی به داخل دیگ بخار جهت بازرسی های دوره ای دریچه های بازرسی دیگ بخار می باشند.

استفاده از مواد ضد رسوب DM

مواد DM یک نوع مواد ضد رسوب می باشد که به آب ورودی دیگ بخار اضافه میشود. کارکرد این مواد به این صورت می باشد که رسوبات آب را به صورت معلق در داخل آب بویلر نگه میدارد و اجازه نمی‌دهد که این رسوبات به دیگ بخار بچسبند و به صورت لخته هایی در درون آب دیگ بخار می ماند.

هنگام استفاده از مواد DM باید به صورت مرتب آب داخل دیگ را خالی کرد تا رسوبات معلق در آب به بیرون هدایت شود این روش هزینه بالایی دارد و مقرون به صرفه نمی باشد.

اسید شویی دیگ بخار

در صورتیکه سختی آب دیگ بخار توسط سختی گیر کنترل نشود همانطور که گفته شد بعد از مدتی رسوب به بدنه و لوله های دیگ بخار می چسبد و باید کار اسید شویی انجام بگیرد.

روش کار اسید شویی دیگ بخار به این صورت می باشد که از اسید دیسکلر برای از بین بردن رسوبات داخل دیگ بخار استفاده میشود ، اسید دیسکلر با درصد مناسب به این صورت می باشد که اسید دیسکلر را داخل یک مخزن با ظرفیت بزرگتر از دیگ بخار می ریزند و به صورت یک سیکل پیوسته کل فضای داخل دیگ بخار توسط آن احاطه می شود.

در واقع توسط یک پمپ اسید وارد دیگ بخار خواهد شد و از شیر تخلیه آن اسید همراه رسوبات از دیگ بخار خارج میشود و این سیکل به صورت پیوسته ادامه خواهد داشت یعنی به صورت مرتب اسید وارد دیگ بخار خواهد شد و سپس از آن خارج خواهد شد و این مراحل باعث می شود که رسوبات به مرور از بدنه و لوله های دیگ بخار کنده شوند و همراه اسید از دیگ بخار خارج شوند.

در صورتی که میزان رسوب داخل دیگ بخار زیاد باشد احتمال دارد که پس از مدتی اسید استفاده شده حاوی مقدار زیادی رسوب ذوب شده شود باید اسید را عوض کرد و پس از تعویض اسید مجدداً سیکل گفته شده ادامه پیدا می‌کند تا تمامی سطوح عاری از رسوب شود.

انجام تست هیدرواستاتیک بعد از اسید شویی

یکی از کارهای مهمی که پس از اسید شویی باید انجام بگیرد ، انجام تست هیدرواستاتیک بر روی دیگ بخار می باشد. انجام این تست این صورت می باشد که داخل دیگ بخار را پر از آب می‌کنند و سپس توسط یک پمپ آب بیشتری وارد دیگ بخار می‌شود و دیگ بخار تحت فشار قرار گرفته خواهد شد.

این کار صرفاً جهت نشت یابی دیگ بخار پس از انجام اسید شویی می باشد چون احتمال دارد لوله های دیگ بخار پس از اسید شویی و پس از آن که رسوبات از روی لوله ها کنده شدند ، لوله ها سوراخ شده باشند و با انجام این تست باعث می‌شود که ما از سالم بودن لوله های دیگ بخار اطمینان حاصل کنیم.

در صورتی که لوله‌ها نشتی داشته باشند باید لوله تعویض شود و مجدداً تست هیدرواستاتیک انجام می‌گیرد و پس از طی کردن تست هیدرواستاتیک با موفقیت ، دیگ بخار آماده شروع به کار خواهد شد.

دستورالعمل نگهداری دیگ بخار

هیچ کدام از مراحل بالا برای نگهداری اصولی دیگ بخار توصیه نمی شود و همیشه پیشگیری بهتر از درمان است و بهترین راهکار کنترل میزان سختی آب ورودی دیگ بخار توسط سختی گیر می باشد که در ادامه آن را به صورت مختصر شرح خواهیم داد.

جلوگیری از رسوب دیگ بخار با استفاده از سختی گیر

سخت گیر دستگاهی می باشد که آب ورودی دیگ بخار را تصفیه می کند و سختی و رسوبات آب را می گیرد و باعث می شود آب زلال وارد دیگ بخار شود و از رسوب گیری دیگ بخار جلوگیری می کند.

در این مقاله میتوانید به صورت کامل در مورد سختی گیر مطالعه کنید جهت مطالعه بر روی این لینک کلیک کنید.

افزایش طول عمر دیگ بخار

برای آنکه بتوان طول عمر دیگ بخار را بالا برد بهترین راه حل استفاده از سختی گیر جهت کنترل میزان رسوبات داخل آب و استفاده از دی اریتور می‌باشد.

دی اریتور مکمل سخت گیر می باشد در واقع پس از آنکه میزان سختی آب توسط سختی گیر گرفته شد با استفاده از دی اریتور گازهای خورنده از آب حذف خواهد شد و باعث می‌شود یک آب با کیفیت بالا بدون سختی و بدون داشتن گازهای خورنده وارد دیگ بخار شود.

در صورت اینکه از این آب برای دیگ بخار استفاده شود طول عمر دیگ بخار و لوله های دیگ بخار بالا برود و نیاز به سرویس های دوره ای کاهش خواهد یافت.

سرویس های دوره ای دیگ بخار

دیگ بخار هر سال باید بازرسی دوره ای شود حتی در صورتی که از سختی گیر استفاده شود حتی اگر بویلر بخار عاری از رسوب باشد باید بازرسی‌های دوره‌ای دیگ بخار انجام بگیرد. بازرسی‌ها شامل دوده زدایی لوله های داخل دیگ بخار می باشد که این کار باعث افزایش راندمان و سرعت بخشیدن به انتقال انرژی گرمایی به آب داخل دیگ بخار می باشد.

همچنین قطعات کنترلی دیگ بخار باید تست و بررسی شوند و بدنه دیگ بخار از لحاظ ضخامت باید ضخامت سنجی شود و در نهایت باید تست هیدرواستاتیک انجام بگیرد.

درصورت اینکه دیگ بخار به صورت اصولی نگهداری شود و تست ها و بازرسی های دوره انجام بگیرد طول عمرش بسیار بالا خواهد بود و از طرفی جهت بالا بردن امنیت دیگ بخار و همچنین کارکرد بدون دردسر باید این تست ها را به صورت مرتب بروی دیگ بخار انجام داد.